Josip Broz Tito i naslednici "Šćepani mali"

Tada je došlo do smene vlasti sa jednog čoveka na kolektivno rukovodstvo — Predsedništvo SFRJ. Mnogi istoričari ovaj događaj smatraju za početak raspada Jugoslavije. Većina lidera Jugoslavije i Srbije u narednom periodu do dan danas, je pokušala da primeni njegv način vladavine, ne shvatajuću da novonastala geo-politička situacija ne može da se primenbi u sadašnjosti.

Većina odraslih stanovnika sa bivšeg prostora Jugoslavije, naročito oni koji su bili svedoci života i Titove vladavine, skoro bez izuzetka se nostalgično vraća u to "bezbrižno" vreme, kada je bilo zagarantovanog posla, besplatnog školovanja, skoro beskamtnih kredita, dostojanstva i života bez kriminala.

Politički naslednici, iako sami često kritizeri Brozove vladavine, do dan danas pokušavaju da primene njegov sistem i svetski uticaj, naravno neuspelo, jer nemaju apsolutno nikakvu suštinsku vrednost za takva stanje u političkom i svakom drugom smislu, slažu se analitičari.

Broz je bio omiljen kod većine stanovnika, zbog svoje neposrednosti i vidljive harizme, a on sam je uspešno koketirao sa osnovnim ljudskim vrednostima i vidljivim hedonozmom, po principu "hleba i igara".

Bio je oženjen Jovankom Broz, Srpkinjom iz Like, koja je ostala dosledna svojim principima i 30 godina nakon njegove smrti.

Josip Broz Tito rođen u Kumrovcu 1892 je bio jugoslovenski komunistički revolucionar i državnik, koji je obavljao razne državničke funkcije od 1943. do svoje smrti 1980. godine.

Tokom Drugog svetskog rata bio je vođa jugoslovenskih partizana, koji se često smatraju najefikasnijim pokretom otpora u okupiranoj Evropi. Za vreme svoje političke karijere je bio izuzetno popularna ličnost kako u zemlji tako i u inostranstvu. 

Kao oličenje jedinstva, njegova unutrašnja politika se ogledala zalaganjem za miroljubivu koegzistenciju svih naroda u jugoslovenskoj federaciji.

Stekao je veliku međunarodnu slavu kao glavni lider Pokreta nesvrstanih, pored Džavaharlala Nehrua, Gamala Abdela Nasera i Ahmeda Sukarna.

Bio je generalni sekretar (kasnije predsednik predsedništva) Saveza komunista Jugoslavije (1939-80). Tokom Drugog svetskog rata je postao premijer (1943-63) a ustavnim promenama 1953. postao je i predsednik (kasnije doživotni predsednik) (1953-80) Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (SFRJ). Od 1943. do svoje smrti 1980. godine, imao je čin maršala Jugoslavije i položaj vrhovnog komandanta Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije (NOVJ, do 1945), Jugoslovenske armije (JA, 1945-51), Jugoslovenske narodne armije (JNA, 1951-80). Budući da je bio izuzetno cenjen u oba bloka tokom Hladnog rata, primio je oko 98 stranih odlikovanja , uključujući i Orden Legije časti.

Tito je bio glavni lider druge Jugoslavije, socijalističke federacije koja je trajala od 1943. do 1992. Uprkos tome što je bio jedan od osnivača Informbiroa, ubrzo je postao prvi član Kominforma koji je počeo da prkosi sovjetskoj hegemoniji i jedini koji je uspeo da napusti Informbiro i otpočne sopstveni socijalistički program. Tito je bio zagovornik nezavisnog puta u socijalizam (ponekad nazivanim i "nacionalni komunizam"). Godine 1951. je sproveo samoupravni sistem koji je razlikovao Jugoslaviju u odnosu na druge socijalističke zemalje. Zaokret ka modelu tržišnog socijalizma doneo je ekonomsku ekspanziju tokom 1950-ih i 1960-ih i pad tokom 1970.tih godina. Njegova unutrašnja politika uključuje suzbijanje nacionalističkih osećanja i promociju " bratstva i jedinstva " šest jugoslovenskih naroda. Nakon Titove smrti 1980. godine, tenzija između jugoslovenskih republika se naglo povećala i 1991. godine zemlja se raspala u građanskom ratu.

Josip Broz Tito je umro od gangrene u Medicinskom centru u Ljubljani 4. maja 1980. u 15.05, tri dana pre njegovog 88. rođendana. Sledećeg dana, 5. maja, Plavim vozom je iz Ljubljane u Beograd stigao kovčeg sa njegovim posmrtnim ostacima. Smešten je u aleju skupe Jugoslavije, gde su državni funkcioneri i građani u mimohodu odavali počast jugoslovenskom šefu države. Dana 7. maja, preko 200 stranih delegacija poklonilo se kovčegu Josipu Broza u saveznom parlamentu. Sahranjen je 8. maja, po sopstvenoj želji u Kući cveća na Dedinju uz prisustvo 700.000 ljudi i 209 delegacija iz 128 zemalja od ukupno 154 država članica UN u to vreme. Na osnovu broja prisutnih političara i državnih delegacija, to je bila najveća sahrana nekog državnika u istoriji.

Po zvaničnim podacima, sahrani je prisustvovalo 4 kralja,6 princa, 31 predsednik, 22 premijera i 47 ministara spoljnih poslova.

Korišćen materijal iz Arhiva Jugoslavije i Vikipedije.