Zanimljivosti o Novom Pazaru

Kratka istorija Novog Pazara

Smatra se da grad potiče još iz doba kada su ove krajeve zauzeli turski osvajači. Zabeleženo je da je prvobitan naziv grada bio Jeni Bazar, odnosno Novo Trgovište ili Novi Pazar, dok je susedni grad Trgovište nazvan Eski Bazar, odnosno Staro Trgovište ili Stari Pazar.

Prvi zvaničan pisani trag o Novom Pazaru potiče iz 1461. godine. Smatra se da je sam grad osnovao jedan od turskih vojskovođa, Gazi Isa beg Isaković i to u periodu između 1440. i 1472. godine. Džamija koju je osnivač grada tada podigao i dan danas postoji.
Položaj Novog Pazara je bio izuzetno važan u strateškom, a kasnije i u trgovačkom smislu, jer se nalazio na raskrsnici mnogih važnih puteva.

Prema postojećim podacima, Novi Pazar je tokom 16. i 17. veka važio za jedan od najvažnijih, ali i najrazvijenijih gradova na putu od Niša do Dubrovnika. Tada su u Novom Pazaru živeli mahom Turci i Srbi, ali i Dubrovčani i Mlečani.

U narednom periodu je Novi Pazar znatno stradao, od prirodnih katastrofa. Smatra se da je jedan od najtežih perioda u istoriji grada bio tokom 18. veka, a naročito za srpski živalj u ovom gradu. Tada su Turci zapalili srpski pravoslavni manastir Ljubostinju 1788. godine, a samo dve godine kasnije i manastir Studenicu. Ipak, srpski živalj uspeva da opstane u Novom Pazaru i pored ovih nemilih događaja, a nakon Prvog srpskog ustanka zauzimaju grad, ali ga nažalost i pale, te se iseljavju iz Novog Pazara i to najvećim delom u Šumadiju.

U modernoj istoriji ovaj grad beleži prisustvo samo dve srpske porodice, dok su ostali stanovnici pravoslavne veroispovesti mahom doseljeni u Novi Pazar tokom 19. veka. Stanovništvo je pretežno muslimansko, dok je pravoslavaca vrlo malo.

Zanimljivosti u Novom Pazaru

Bogata istorija je vidljiva na svakom koraku u gradu. Od znamenitosti koje krase ovaj grad svakako treba pomenuti gradsku tvrđavu, koja datira iz 15. veka, na kojoj se nalazi i kula motrilja. Istorijski podaci navode da je tvrđava izgrađena po nalogu Isa bega Isakovića.
Još jedna znamenitost uz već pomenutu džamiju i gradsku tvrđavu je, takođe izgrađena po nalogu Isa bega Isakovića, a to je hamam, koji takođe datira iz 15. veka.

Tu je još i : Altun - alem džamija, podignuta u 16. veku, Amir - agin konak, podignut u 17. veku, kao i nadaleko čuvena Petrova crkva, za koju se smatra da je nastala pre 8. veka. Ova crkva se nalazi na periferiji grada, a naročito je poznata po tome što je u njoj kršten veliki župan srpski, Stefan Nemanja. Takođe, upravo u ovoj crkvi, posvećenoj Svetim apostolima Petru i Pavlu je Stefan Nemanja predao vlast Stefanu Prvovenčanom, svome sinu. I još jedan događaj važan za istoriju našeg naroda se odigrao u ovoj crkvi : Stefan Nemanja, zajedno sa svojom suprugom Anom se u Petrovoj crkvi i zamonašio.

Zanimljivosti u okolini Novog Pazara

U okolini Novog Pazara su brojne zanimljivosti, a na prvom mestu manastiri srpske pravoslavne crkve.

Zadužbina Stefana Nemanje, manastir Đurđevi stupovi se nalazi u neposrednoj blizini Novog Pazara, kao i manastir Sopoćani, koji je zadužbina kralja Uroša I.

Tu je i manastir Crna Reka, koji je smešten u klisuri istoimene reke. Smatra se da je podignut tokom 13. veka. Ono po čemu je manastir Crna Reka nadaleko čuven su svete i celebne mošti Svetog Petra Koriškog, koji se podvizivao u selu Korišu, u blizini Prizrena. Ne treba zaboraviti ni podatak da su mošti srpskog kralja Svetog Stefana Prvovenčanog tokom 17. veka čuvane upravo u ovom manastiru, pre nego što su ponovo vraćene u manastir Studenicu.

Na svega oko kilometar udaljenosti od manastira Crna Reka se nalazi, sada već nadaleko čuven " Pravoslavno misionarski i duhovno rehabilitacioni centar - Crna Reka ", koji je celina nezavisna od samog manastira i koja predstavlja svojevrstan centar za lečenje i borbu protiv narkomanije. U sklopu ovog centra postoji kapela u kojoj se svakodnevno obavljaju bogosluženja, a kapela je posvećena Svetom Simeonu Bogoprimcu.

Ostaci nekadašnje tvrđave Ras se takođe nalaze u neposrednoj blizini Novog Pazara.