Sokobanja: Legenda o Lepteriji

Robovi su izlazili van zidina tvrđave i okupljali se oko izvora vode. Pretpostavlja se da je među robovima bilo i Grka, pa otud ime, prema njihovom slobodištu.

Legenda, međutim, kazuje drugačije. Da je ovaj proplanak sa izvorom nazvan po tragično nastradaloj kćeri Gospodara Sokograda. On je, naime, imao lepu kćer zvanu Lepterija u koju se zagledao Župan, sin gospodara i zapovednika Vrmdžanskog grada. Bila je to velika ljubav, ali pošto su im očevi stalno ratovali zbog poseda, ta ljubav nije mogla biti krunisana brakom.

Onda se dvoje mladih dogovore da Lepterija pobegne kod svog dragana. U dogovoreno vreme Župan sa družinom dode do zidina Sokograda, Lepterija se iskrade od oca i kroz tajni prolaz pode za Županom.

Kad otac primeti da mu nema kćeri pošalje poteru i izda naređenje da se Lepterija pogubi. Kad potera sustigne begunce, Lepteriju pogube, a Župan od žalosti za svojom voljenom skoči u najdublji vir Moravice i utopi se.

I tako se do današnjih dana proplanak (izletište) naziva Lepterija, a vir Župan (na obodu parka Banjica).